Wat zijn de beste cilindersloten?

Een cilinder is het werkende mechanisme van een slot. Cilinders zijn leverbaar in diverse soorten. Het meest bekend zijn profielcilinders, vooral voor insteeksloten gebruikt, en staartcilinders, die veelal in oplegsloten voorkomen.

Verschillende soorten profielcilinders  

De afmeting van een profielcilinder kan variëren. Met de maat wordt de afstand in millimeters bedoeld van buitenkant cilinder tot aan de meenemer, standaardmaten zijn 30-30 of 31-31. Profielcilinders met een afmeting van 30-30 zijn geschikt voor stompe houten deuren van 4 centimeter dik. Het beslag dat zich op de deur bevindt bedekt de uitstekende delen van de cilinder. In de meeste gevallen is dit 10 millimeter. Een verlengde cilinder wordt gebruikt voor deuren die een dikte hebben van 4,3 centimeter of meer. Als het slot niet precies in het midden van de deur zit, zoals bijvoorbeeld bij meerpuntssluitingen of insteeksloten, dan kunnen de cilinderhelften verschillen van maat. Bijvoorbeeld 30-40, 30-55 of 35-40. De maat waarmee een cilinder groter of kleiner wordt ligt altijd op 5 millimeter.

Waar moet je op letten bij de aanschaf van een profielcilinder?

●      Koop een profielcilinder met SKG-keurmerk voorzien van 2 of 3 sterren.

●      SKG-keurmerk met 2 sterren: deels voorzien van een beveiliging tegen uitboren. De cilinder biedt bescherming tegen inbraaktechnieken zoals lockpicking en de klopsleuteltechniek. Deze profielcilinders zijn niet voorzien van een kerntrekbeveiliging.

●      SKG-keurmerk met 3 sterren: uitstekende beveiliging tegen uitboren, beschermt tegen lockpicking en slagsleuteltechniek. Deze profielcilinders maken kerntrekken onmogelijk. Sommige uitvoeringen hebben tevens een brug van staal wat forceren of breken bemoeilijkt, zelfs bij sloten die niet zijn voorzien van veiligheidsbeslag.

●      Kies de juiste maat. Als het slot voorzien is van veiligheidsbeslag mag deze maximaal 3 millimeter uitsteken.

●      Demonteer de oude cilinder als je deze wilt vervangen en meet de helften op. Als het gaat om ongelijke afmetingen, schaf dan een kopcilinder met en draaiknop aan. Om te bepalen aan welke zijde de draaiknop geplaatst moet worden let je op de draairichting van de deur.

●      Als je kiest voor een cilinder met ongelijke helften, controleer dan aan welke kant de cilinder is beveiligd tegen kerntrekken. Als je een cilinder met gelijke helften nodig hebt, plaats de beschermde zijde dan aan de buitenkant van de deur.

●      Als jouw deur is voorzien van veiligheidsbeslag dat bescherming biedt tegen kerntrekken kies dan de juiste afmeting van de cilinder. Als de cilinder te lang is kun je het slot moeilijk omdraaien omdat de kerntrekrozet weerstand biedt. Is de cilinder te kort, dan kan de sleutel niet ver genoeg in de cilinder gestoken worden en kan het slot niet op de juiste manier gebruikt worden.

●      Houd een uitsteek aan die ligt tussen de 10-14 millimeter, gemeten zonder beslag. Je kunt de rozet ook wat bijstellen als deze niet diep genoeg is.

●      Als je meerdere sloten van eenzelfde cilinder voorziet, dan heb je als vanzelfsprekend maar één sleutel nodig. Let er dan bij de aanschaf wel op dat het om gelijksluitende cilinders gaat.

Profielcilinders kun je online bestellen, maar ook kopen bij de betere bouwmarkt. Heb je een afwijkende maat profielcilinder nodig? Dan kun je het beste terecht bij een professionele slotenmaker of slotenspeciaalzaak.

Hoe belangrijk is veiligheidsbeslag?

Regulier veiligheidsbeslag beschermt de cilinder van het slot níet tegen de kerntrektechniek die bij inbraken wordt gebruikt. Daarvoor heb je veiligheidsbeslag nodig dat hier specifiek tegen beschermt. Bij kerntrekken wordt de cilinder uitgeboord en vervolgens met geweld uit de behuizing geslagen. De cilinder breekt dan in de meeste gevallen. Het plaatsen van een cilinder met anti-kerntrekbeveiliging is dus aan te raden, mogelijk in combinatie met veiligheidsbeslag.

Een cilinder met een SKG-keurmerk voorzien van 3 sterren heeft een beveiliging tegen kerntrekken en is in verschillende kwaliteiten verkrijgbaar. Een duurdere uitvoering heeft vaak ook nog een brug van staal waardoor de cilinder niet zomaar kan breken. Zo’n slot heeft al snel een aanschafprijs tussen € 130,- en € 200,-. Er zijn ook SKG-goedgekeurde cilinders met 3 sterren te koop voor minder geld. Je bent dan doorgaans voor € 30,- tot € 40,- klaar.

Welke verschillende soorten profielcilinders zijn er?

Vrijloopcilinder

Bij deze cilinder kan de nok ronddraaien, wordt vaak ingezet als motorslot of paniekslot. Ook een knopcilinder valt hieronder.

Cilinder met kerntrekbeveiliging

Deze cilinder beschermt het slot tegen kerntrekken.

Hotelfunctiecilinder

Dit wordt wel een seniorencilinder genoemd. Deze cilinder kan ook bediend worden als er aan de binnenkant van het slot een sleutel zit. Veel gebruikt in hotels en zorginstellingen waar nog wel eens vergeten wordt om de sleutel uit de deur te halen. Ook een knopcilinder valt hieronder.

Knopcilinder

Deze cilinder kan van binnenuit worden geopend of gesloten met een knop in plaats van met een sleutel. Een knopcilinder mag niet naast een open raam worden geplaatst i.v.m. inbraakgevaar. In dat geval moet het manipuleren van de cilinderknop onmogelijk worden gemaakt.

Het vervangen van een cilinderslot.

●      Verwijder de schroef die zich in de voorplaat van het slot bevindt. Deze schroef houdt de cilinder op zijn plaats.

●      Draai de cilindernok in de stand waarop de cilinder los komt te zitten. Steek de sleutel in het slot en draai deze een klein stukje naar links of rechts. Door druk te zetten aan de andere kant van het slot, kun je de cilinder verwijderen.

●      Als de cilinder niet los komt, kun je de schroeven van het beslag losdraaien of zelfs helemaal verwijderen als de cilinder nog niet uit te nemen is.

Let op

Bij het ontbreken van de cilinderschroef kan het zijn dat je te maken hebt met een losse voorplaat. In dat geval moet je eerst de voorplaat van het insteekslot losschroeven.

Als je een cilinder van een smalslot wilt verwijderen is het aan te raden om de cilinderschroef die bij het insteekslot wordt geleverd niet te gebruiken; deze schroef is vaak te lang en past niet in de slotkast. Je kunt het beste de schroef van de bestaande cilinder gebruiken om te voorkomen dat het insteekslot beschadigt.

Een profielcilinder onderhouden

Ook een profielcilinder heeft onderhoud nodig, zeker als het slot wordt blootgesteld aan de invloeden van het weer. Je kunt de cilinder eenmaal per jaar smeren met een speciale slotspray, zo voorkom je vroegtijdige slijtage. Nadat je de spray in het sleutelgat hebt gespoten, is het goed om het slot een aantal keren rond te draaien. Je kunt de cilinder verwijderen zodat je ook de cilindernok kunt smeren.

Let op

Als je de cilinder van het slot wilt smeren, dan moet je dit alleen doen met een spray die daar ook voor bedoeld is. Dit kun je op de verpakking lezen. Andere producten zijn niet geschikt omdat ze stofdeeltjes en vuil aantrekken waardoor de cilinder kan blokkeren.

Een slecht functionerende profielcilinder

· Als de sleutel blijft haken, niet meer soepel draait of als je weerstand voelt, dan kan dat verschillende oorzaken hebben. De cilinder kan aan slijtage onderhevig zijn, maar ook de kopie van de sleutel kan niet helemaal correct zijn. Als de sleutel aan de binnenkant van de deur wel goed kan worden gebruikt, dan ligt het in de meeste gevallen aan de cilinder. Vervangen is dan een goede optie. Als de sleutel aan beiden kanten niet goed te gebruiken is, dan kan dit aan het slot zelf liggen. Probeer het slot en de cilinder apart van elkaar om de oorzaak te achterhalen. Heb je andere sleutels voorhanden? Probeer deze dan ook even uit. Zo kun je slechte kopieën uitsluiten en de juiste sleutel gebruiken, of de cilinder vervangen als ook de andere sleutels niet naar behoren functioneren.

· Je krijgt de sleutel heel moeilijk in het slot. In dit geval kan de cilinder zijn drooggelopen. Gebruik wat slotspray om het slot te smeren. Als dat niet de oplossing is, dan kan het zijn dat de sleutel beschadigd is. Ook verbuigingen kunnen een oorzaak zijn. Je kunt proberen de sleutel weer in zijn oorspronkelijke vorm te buigen. Is de sleutel te veel verbogen, dan kun je beter een nieuwe sleutel laten maken.

· Je kunt de sleutel niet meer omdraaien. In dit geval heeft de cilinder een blokkade. Probeer deze eerst te smeren met slotspray waarna je met beleid wat tikken op de sleutel geeft terwijl deze in het slot zit. Als de sleutel aan beide kanten van het slot niet meer wil draaien, dan kun je de sleutel vaak ook niet meer gewoon uit het slot halen. Uitboren of het deurbeslag verwijderen en de sleutel met kracht verwijderen (met een tang) is dan de enige optie. Als je dit doet, verwijder dan de schroef waarmee de cilinder vast zit niet. Het slot kan hierbij vervormd worden waardoor ook een andere (nieuwe) cilinder mogelijk niet kan worden gebruikt. Dit komt nog wel eens voor bij deuren van kunststof of metaal. Raadpleeg altijd een slotenmaker.

Een kopie laten maken van een sleutel

Als je een sleutel bij wilt laten maken, dan is het aan te raden om dat alleen te doen als de originele sleutel (of een kopie daarvan) naar behoren werkt. Is dat niet het geval, dan heeft het kopiëren van de sleutel geen zin en kun je er beter voor kiezen om de cilinder te vervangen. Als het om een originele sleutel gaat, dan kun je het merk van het slot aflezen op de sleutel. Staat er niets op, dan ben je hoogstwaarschijnlijk al in het bezit van een kopie.

Ongewone cilinders

Schroefcilinder

Een schroefcilinder komt vooral voor bij insteeksloten van LIPS. Ze worden sporadisch gebruikt. Bij een normale profielcilinder zijn de binnenste en buitenste cilinder met elkaar verbonden. Een schroefcilinder heeft twee aparte onderdelen. Je koopt ze als set online of bij een slotenspeciaalzaak.

Zwitserse cilinder

Reguliere cilinders hebben een doorsnede van 17 millimeter, een Zwitserse cilinder 22 millimeter. Deze cilinder kan normaal gemonteerd worden, maar het deurbeslag moet wel worden verwijderd. Zwitserse cilinders zijn zeldzaam, heel af en toe gebruikt als insteekslot en alleen aan te schaffen via een slotenspeciaalzaak of een in sloten gespecialiseerde webshop.

Hoe moet ik een schroefcilinder vervangen?

De schroef van deze cilinder zit meestal op dezelfde plek als bij een profielcilinder. Bij een schroefcilinder kan de montageschroef zich echter ook achter de voorplaat bevinden. Die moet je dus eerst verwijderen als je de cilinder wilt vervangen.

●      De schroefcilinder zit vast in het slot. Je kunt hem dus alleen losdraaien en niet verwijderen.

●      Haal de cilinder uit het slot zodra je de schroef hebt losgedraaid. Als het beslag in de weg zit, gebruik dan de sleutel om de cilinder te kunnen verwijderen of verwijder het gehele deurbeslag. Doe dit met beleid. Als je de cilinder nog steeds niet kunt uitnemen dan kan het zijn dat de schroef niet op de juiste manier is losgedraaid.

●      Schroef de nieuwe cilinder voorzichtig in het nieuwe slot en gebruik geen kracht, dat kan de schroefdraad beschadigen. Voor een soepele plaatsing kun je eventueel ook wat slotspray gebruiken. De nok van de nieuwe cilinder kan anders zijn dan die van de bestaande. Dit kan voor een blokkade zorgen zodra het slot wordt dichtgedraaid. Als dit het geval is, dan zou je kunnen overwegen om de oude cilindernok te gebruiken als de schroeven op dezelfde plaats zitten. Als je dit wilt doen draai je de schroeven los terwijl de sleutel uit de cilinder is. Zo voorkom je dat je de kern uit de cilinder trekt, en dat kun je zelf niet repareren.

Wat is een ovaalcilinder?

Een ovaalcilinder wordt ook wel verkocht onder de naam Zweedse cilinder. Deze wordt sporadisch gebruikt op schuifdeuren naar de tuin of het balkon. Een ovaalcilinder kan zijn uitgevoerd als één geheel (verbinding binnen- en buitencilinder) of in delen; in dat geval worden de cilinders pas na het plaatsen met elkaar verbonden. Een ovaalcilinder is niet uitwisselbaar. Als je deze zelf wilt vernieuwen of vervangen, kies dan altijd een cilinder van hetzelfde merk en type.

Wat is een motorcilinder?

Een motorcilinder is een knopcilinder die automatisch sluit en opent en aan de buitenzijde kan worden bediend met een vingerafdruk, badge, code of een sleutel. Aan de binnenkant wordt er een knop gebruikt om het slot te bedienen. Als er geen elektriciteit voorhanden is, bijvoorbeeld bij kortsluiting of stroomuitval, kunnen deze sloten met de sleutel worden gesloten of geopend. Een motorcilinder is geschikt voor een insteekslot, meerpuntssluiting of smalslot met een profielcilinder van 17 millimeter. Zowel 1-toers als 2-toers sloten zijn geschikt voor het plaatsen van een motorcilinder.

Het monteren van een motorcilinder kun je het beste overlaten aan een slotenmaker. Zo voorkom je fouten in de montage en loop je niet het risico dat je deze dure sloten van merken zoals EVVA, DOM of FLEXERIA beschadigt. Ook voor een oplegslot is er een motorcilinder verkrijgbaar, bijvoorbeeld van het merk TELELOCK. Ze corresponderen met de oplegsloten van LIPS. Ook MAASLAND is fabrikant van motorcilinders.